یکی از دغدغههای اصلی والدین، مخصوصا در سال اول زندگی کودک، دندان درآوردن است. این مرحله با تغییرات زیادی همراه است؛ از بی قراری شبانه تا گریه های ناگهانی. اما شاید برایتان سوال باشد که کدام دندان کودک درد بیشتری دارد؟ آیا همه دندان ها به یک اندازه کودک را اذیت می کنند؟ در این مقاله از دکتر ساره نادعلی زاده بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان غرب تهران به صورت کامل به این موضوع می پردازیم.
دندان درآوردن کودک چیست و چه زمانی شروع می شود؟
دندان درآوردن فرآیندی طبیعی است که معمولا از ۶ ماهگی آغاز می شود و تا حدود ۳ سالگی ادامه دارد. در این مدت، ۲۰ دندان شیری به تدریج از لثه خارج می شوند. علائم شایع این مرحله عبارتند از:
- افزایش آبریزش دهان
- گاز گرفتن وسایل یا دستها
- بیقراری و گریه
- تب خفیف یا اختلال خواب
دندان درآوردن همیشه با درد همراه نیست، اما در برخی مراحل خاص، درد بیشتری ایجاد می شود که نیاز به مراقبت و همراهی والدین دارد.
کدام دندان ها بیشتر درد دارند؟
واقعیت این است که شدت درد دندان درآوردن در بین کودکان متفاوت است، اما به طور کلی، دندان های آسیای بزرگ پشتی (مولرها) معمولا بیشترین درد را به همراه دارند. دلایل این موضوع عبارتند از:
این دندان ها بزرگتر از بقیه هستند و هنگام رویش، لثه را بیشتر باز می کنند.
در قسمت انتهایی فک قرار دارند، جایی که لثه ها حساس تر هستند و فضا کمتر است.
معمولا در سن ۱۸ تا ۲۴ ماهگی رشد می کنند، زمانی که کودک هنوز خیلی کوچک است و تحمل درد زیادی ندارد.
برخلاف دندان های پیشین که باریک ترند و به نسبت راحت تر درمی آیند، مولرها گاهی باعث التهاب، تب و حتی تورم گونه ها می شوند.
چرا بعضی کودکان درد بیشتری تجربه می کنند؟
عوامل مختلفی روی شدت درد دندان درآوردن تاثیر می گذارند:
ویژگی های فردی: برخی کودکان به شکل طبیعی حساس تر هستند و آستانه درد پایین تری دارند.
ژنتیک: اگر والدین در کودکی دندان درآوردن سختی داشته اند، ممکن است فرزندشان هم چنین باشد.
کمبود ویتامین ها: به خصوص کلسیم و ویتامین D، که می توانند روی سلامت لثه و روند رویش تاثیر بگذارند.
عفونت یا التهاب لثه: در برخی موارد، باکتری ها یا قارچ ها باعث تحریک بیشتر لثه می شوند.
چگونه درد دندان کودک را کاهش دهیم؟
خوشبختانه راهکارهای ساده و موثری برای کاهش ناراحتی های کودک در این دوران وجود دارد:
ماساژ لثه: با یک انگشت تمیز یا گاز استریل مرطوب، به آرامی لثه کودک را ماساژ دهید.
استفاده از دندان گیر خنک: دندان گیرهایی که در یخچال نگهداری شده اند، التهاب را کاهش می دهند.
کمپرس سرد: قرار دادن پارچه سرد و تمیز روی گونه کودک می تواند تسکین دهنده باشد.
ژل های مخصوص کودکان: برخی ژل ها با مشورت پزشک قابل استفاده هستند، اما باید دقت شود که برای سن کودک مناسب باشند.
آغوش و آرامش: کودک به حس امنیت نیاز دارد. تماس پوستی، صداهای آرام و حضور مادر یا پدر بیشترین تاثیر را دارد.
جمع بندی
دندان درآوردن بخشی طبیعی از رشد کودک است، اما برای بعضی ها سخت تر و دردناک تر از بقیه است. پاسخ به این سوال که کدام دندان کودک درد بیشتری دارد معمولا به دندان های آسیای عقبی مربوط می شود. اما با مراقبت، آگاهی و صبوری، می توان این مرحله را با کمترین ناراحتی پشت سر گذاشت. فراموش نکنید که در صورت بروز تب شدید، بی حالی یا علائم غیرعادی، حتما با پزشک مشورت کنید.
