مراقبت از دندان های شیری و رشد صحیح فک در کودکان اهمیت بسیار بالایی دارد، زیرا سلامت دهان و دندان در سال های ابتدایی زندگی می تواند سلامت دهان در بزرگسالی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. بسیاری از والدین با مکیدن انگشت در کودکان آشنا هستند و می دانند این عادت ممکن است مشکلاتی ایجاد کند، اما مکیدن لب و زبان معمولا کمتر شناخته شده و جدی گرفته می شود.
این رفتار ساده به ظاهر بی ضرر، در صورتی که ادامه یابد، می تواند باعث جلو آمدن دندان ها، باز ماندن فک و حتی اختلالات گفتاری شود. بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان غرب تهران تاکید میکند که والدین باید به رفتار دهانی فرزندان خود دقت کنند و در صورت ادامه این عادات، اقدام سریع برای پیشگیری از مشکلات بلندمدت انجام دهند. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع می تواند از پیچیدگی های بعدی جلوگیری کند و نیاز به درمان های طولانی مدت ارتودنسی را کاهش دهد.
چرا کودکان لب یا زبان خود را میمکند؟
کودکان معمولا لب یا زبان خود را برای آرامش گرفتن، هنگام خواب یا در شرایط اضطرابی می مکند. این رفتار می تواند یک پاسخ طبیعی به تنش های روزمره باشد، اما اگر کنترل نشود، تاثیرات منفی بر رشد دندان ها و فک خواهد داشت.
مکیدن لب و زبان از نظر مکانیزم با مکیدن انگشت متفاوت است و به همین دلیل اثرات آن نیز متفاوت و گاهی مخرب تر است. این عادات دهانی ممکن است با گذشت زمان باعث ایجاد ناهنجاری هایی شوند که اصلاح آنها نیازمند مداخله حرفه ای است.
تاثیر مکیدن لب و زبان بر دندانها
یکی از مهمترین تاثیرات مکیدن لب و زبان، جلو آمدن دندان های بالا یا پروتروژن است که می تواند باعث شود دندان ها به شکل غیرطبیعی رشد کنند و بسته شدن صحیح دندان ها روی هم دشوار شود. همچنین باز ماندن جلوی فک یا open bite یکی دیگر از مشکلات رایج است که می تواند منجر به مشکلات جویدن و گفتاری شود. این تغییرات ممکن است بدون درمان به مشکلات دائمی و نیاز به ارتودنسی پیچیده منتهی شود، بنابراین اهمیت تشخیص به موقع بسیار بالاست.
تاثیر مکیدن لب و زبان بر رشد فک
علاوه بر دندان ها، رشد فک نیز تحت تاثیر این عادت قرار می گیرد. مکیدن لب و زبان می تواند قوس فک بالا را تغییر دهد و باعث باریک شدن فک شود. تغییر فرم فک نه تنها از نظر زیبایی تاثیرگذار است، بلکه می تواند عملکرد طبیعی دهان و دندان ها را نیز مختل کند. همچنین این تغییرات گاهی باعث مشکلات گفتاری و تکلمی می شود که نیازمند تمرینات تخصصی یا مداخلات درمانی است.
چه زمانی باید نگران شد؟
والدین باید توجه داشته باشند که ادامه این عادت بعد از سن چهار تا پنج سالگی می تواند نشانه ای از نیاز به درمان باشد. تغییر فرم دندان ها یا مشکلات جویدن نشانه هایی هستند که نیازمند مراجعه به دندانپزشک کودکان است. بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان غرب تهران توصیه می کند که هرگونه نگرانی در این زمینه را جدی بگیریم و در صورت نیاز از روش های پیشگیرانه استفاده کنیم تا رشد دندان ها و فک به شکل طبیعی ادامه پیدا کند.
روش های درمان و ترک این عادت
روش های درمان مکیدن لب و زبان شامل جایگزینی این عادت با رفتارهای سالم تر و تشویق کودک به ترک این عادت است. در برخی موارد استفاده از ابزارهای ارتودنسی پیشگیری مانند habit breaker می تواند کمک کننده باشد.
همچنین تمرین های خانگی و بازی های آموزشی می توانند به کودک کمک کنند تا این عادت را ترک کند. در همه مراحل، مشورت با متخصص دندانپزشکی کودکان غرب تهران اهمیت ویژه ای دارد تا روش مناسب بر اساس شرایط هر کودک انتخاب شود و از بروز ناهنجاری های دندانی و فکی جلوگیری گردد.
