علت لق شدن دندان دائمی کودکان و درمان آن

کودکان ابتدا دندان‌های شیری خود را از دست می‌دهند. بعد از افتادن دندان‌های شیری، دندان‌های دائمی جایگزین آن‌ها خواهند شد. مراقبت از دندان‌های دائمی اهمیت زیادی دارد. با وجود اینکه دندان‌های دائمی محکم‎تر هستند اما به دلایلی ممکن است لق شوند. لق شدن دندان دائمی کودکان نیاز به پیگیری و درمان فوری توسط متخصص دندانپزشکی کودکان دارد.

لق شدن دندان دائمی کودکان می‌تواند به دلیل زمین خوردن، حوادث ورزشی، برخورد ضربه شدید به دندان، گاز زدن خوردنی سفت و… باشد.

لق شدن دندان دائمی کودکان طبیعی است؟

لق شدن دندان دائمی کودکان گاهی اتفاق می‌افتد، در واقع این موضوع به دلیل شرایط پیش آمده خواهد بود. دندان‌های دائمی و شیری با توجه به رباط‌های پریودنتال دارای رشته‌های ماهیچه‌ای کوچک هستند. این رشته‌ها، ثبات ریشه دندان‌ها را فراهم می‌کنند، ضمن اینکه انعطاف زیادی دارند. برخی از لغزش‌ها و حرکات دندان‌های دائمی طبیعی است. با این وجود اگر این حرکت بیشتر از یک میلی‌متر باشد، دردسرساز است و نیاز به درمان دارد. در بیشتر موارد این نوع حرکات و جابجایی‌ها به دلیل بیماری یا تروما اتفاق می‌افتند.

علت لق شدن دندان دائمی کودکان چیست؟

دندان‌ دائمی کودکان دندان‌های بزرگسالی آن‌هاست که قرار است تمام عمر همراه آن‌ها باشد. این دندان‌ها ثبات و استحکام زیادی دارند. با این حال گاهی ممکن است شاهد لق شدن آن‌ها باشیم که این موضوع دلایل مختلفی دارد.

• بروز بیماری‌های لثه که می‌تواند باعث لق شدن دندان دائمی کودکان شود. این بیماری‌ها معمولاً به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان بروز می‌کند.
• دیابت کنترل نشده یا درمان نشده می‌تواند باعث لق شدن دندان شود.
• ضربه شدید و آسیب جدی
• دندان قروچه یا تحمیل فشار بیش از اندازه به فک
• عوارض مربوط به پوکی استخوان (استخوان فک)
• عوارض داروهایی مانند بیس فسفونات‌ها
• پلاک دندانی

لق شدن دندان دائمی به‌خودی خود بهبود پیدا می‌کند؟

آسیب‌های خفیف می‌توانند دلیل لق شدن دندان دائمی کودکان باشند. در این حالت بهبود وضعیت لثه و ریشه‌ می‌تواند لق شدن دندان‌ها را درمان کرده و آن‌ها را دوباره سفت کنند.

دندانپزشک نیز می‌تواند به کمک یک آتل امکان تثبیت دندان دائم لق شده را فراهم کند. رباط و لثه‌ها به کمک این آتل دوباره تقویت می‌شوند و دندان را محکم می‌کنند.

اقدامات موثر برای جلوگیری از لق شدن دندان دائمی کودکان

• تامین ویتامین D و کلسیم مورد نیاز بدن
• آتل‌بندی دندان برای پیشگیری از سایش یا فشرده شدن دندان در خواب
• کنترل دیابت
• نخ دندان کشیدن و مسواک زدن به شکل منظم (2 بار در روز)
• مراقبت از دهان و دندان در حین مسابقه و تمرینات ورزشی (استفاده از محافظ دندان)
• مراجعه به دندانپزشکی و معاینه دندان به شکل منظم
• شناخت داروهای مضر و عوارض دارویی برای سلامت دهان و دندان

در صورت لق شدن دندان دائمی کودکان چه کاری می‌توان انجام داد؟

اگر لق شدن دندان دائمی کودک با آسیب و خونریزی لثه همراه است، بهتر است یک گاز استریل بر روی محل آسیب‌دیده قرار داده و از کودک بخواهید آن را گاز بگیرید. مکیدن یک تکه یخ نیز می‌تواند از دیگر روش‌های ایده‌آل برای کاهش ورم و التهاب محل آسیب‌دیده باشد.

درمان دندان دائمی لق شده چگونه است؟

• پلنینگ ریشه و جرم‌گیری می‌تواند درمان موثر لق شدن دندان دائمی کودکان و بزرگسالان باشد. به شرطی که علت دندان‌های لق شده بیماری و مشکلات لثه باشد.
• پیوند لثه
• مصرف داروهای کنترل دیابت
• پیوند استخوان
• حذف نواحی ملتهب و آسیب‌دیده
• استفاده از دهان شویه‌های ضدعفونی‌کننده یا آنتی‌بیوتیک‌ها
• آتل‌بندی دندان‌های آسیب‌دیده

در صورت افتادن دندان دائمی چه باید کرد؟

گاهی اوقات لق شدن دندان دائمی با افتادن ناگهانی همراه است. در این حالت، دندانپزشک می‌تواند دندان را مجدداً بکارد، به‌شرطی که سالم و بدون هر گونه باکتری باشد. توجه داشته باشید که دندان شیری را نمی‌توان کاشت، چون امکان رویش دندان دائمی را متوقف می‌کند.

• زمانی که دندان دائم را بر می‌دارید، به ریشه دندان دست نزنید.
• دندان جدا شده بهتر است با آب ولرم در یک کاسه شسته شود.

• از کودک بخواهید دندان را با گاز استریل در محل خود نگه دارد. کودک شما باید تا رسیدن به اورژانس دندانپزشکی حوله کاغذی یا گاز استریل را گاز بگیرد. اگر کودک شما به قدری کوچک است که نمی‌تواند این کار را انجام دهد یا شما نگران هستید که دندان را قورت دهد، طوری مراقبت از دندان داشته باشید که خشک نشود.
• از حمل یا نگهداری دندان در آب امتناع کنید. این اقدام باعث آسیب به سلول‌های روی سطح ریشه خواهد شد.

دندان دائمی امکان رشد مجدد دارد؟

واقعیت امر این است که دندان‌های دائمی دیگر رشد نمی‌کنند. این دندان‌ها در صورت لق شدن یا از دست رفتن باید بلافاصله درمان شوند. ایمپلنت دندان نیز می‌تواند روش مناسب برای جبران دندان بزرگسالی باشد. البته این روش برای کودکان اثربخش نیست.

برای اتصال دندان لق شده چه روش‌هایی وجود دارد؟

• اتصال دندان دائمی لق شده با ریشه‌ای زنده می‌تواند به کمک یک آتل از نوع پلاستیکی یا فلزی باشد. این آتل برای نگه داشتن دندان لق شدن کارایی زیادی دارد و تا زمان رشد مجدد رباط‌ها در دهان باقی می‌ماند.
• اگر ریشه به همراه لق شدن دندان دائمی آسیب‌دیده باشد، نمی‌تواند دندان را بچسباند.
• ایمپلنت دندان و بریج دندان در این حالت گزینه‌ای مناسب‌تر هستند که برای کودکان کارایی ندارند.

جمع‌بندی

دندان دائمی کودکان نیاز به مراقبت منظم دارد. با این وجود گاهی اوقات این دندان‌ها دچار لق شدن یا افتادن می‎شوند. لق شدن دندان دائمی کودکان دلایل بسیاری دارد. بیماری‌ لثه، عدم کنترل دیابت، ضربه شدید، زمین خوردن، پوکی استخوان فک و… می‌توانند مهم‌ترین دلیل لق شدن دندان دائمی کودکان باشند. برای درمان دندان دائمی کودکان سرعت عمل اهمیت زیادی دارد، به‌خصوص اگر دندان افتاده باشد. در این حالت، کودک باید به حالت اورژانسی به مطب دندانپزشکی مراجعه کند. ضمن اینکه باید از خشک دندان جلوگیری شود. درمان دندان‌های دائم در زمان سالم بودن ریشه ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر است.