معمولا وقتی صحبت از مشکلات مربوط به تراز فک، مانند جلو بودن فک بالا یا پایین در کودکان میشود.
دندانپزشکان به والدین توصیه میکنند که همیشه شروع درمان در سنین پایین ضروری نیست، اما ارزیابی زودهنگام مهم است.
بهتر است از سن 7 سالگی برای معاینه دقیق مراجعه شود.
جالب است بدانید که حدود 75 درصد از بیماران نیازمند به ارتودنسی، کودکان و نوجوانان هستند.
اغلب برای درمان جلو بودن فک مراجعه میکنند و بدون جراحی به نتایج مطلوب میرسند. در ادامه به جزئیات بیشتری از نحوه درمان جلو بودن فک در کودکان اشاره خواهیم کرد.
بیرونزدگی فک یا جلو بودن فک در کودکان، میتواند شامل فک بالا، فک پایین یا هر دو شود.
بههمیندلیل، در علم دندانپزشکی از انواع بیرونزدگی فک با عنوان اُوربایت (Overbite)، آندربایت (Underbite) و اُپن بایت (Open Bite) یاد میشود.
در ادامه به جزئیات هرکدام اشاره میکنیم.
اوربایت
اوربایت زمانی اتفاق میافتد که فک بالا کودک از فک پایین او جلوتر باشد.
یکی از رایجترین انواع انحراف فک است و در اکثر موارد به راحتی با ارتودنسی ترمیم میشود.
این عارضه میتواند ژنتیکی یا ناشی از کوچک بودن فک پایین به دلیل از دست دادن زودرس دندانها باشد.
همچنین ممکن است در اثر عادات اشتباه کودک مانند مکیدن انگشت شست یا مکیدن لب ایجاد شود. معمولا باعث نامرتب شدن دندانها میشود و ظاهر بدی به لبخند میدهد.
آندربایت
آندربایت دقیقا برعکس اوربایت و در آن فک پایین جلوتر از فک بالا است.
آندربایت شدید میتواند منجر به بروز درد در مفصل فک و مشکلات دندانی مانند شکستگی یا ترکخوردگی دندانهای جلویی به دلیل ساییدگی مداوم شود.
این عارضه میتواند ناشی از آسیب، ضربه، ژنتیک یا سایر ناهنجاریها مانند تومور فک باشد.
اُپن بایت
کودکانیکه درگیر مشکل اپن بایت هستند، زمانیکه دهانشان بسته است، بین دندانهای بالایی و پایینی خود فاصله دارند.
در نتیجه گاز گرفتن و جویدن غذا برای آنها دشوار میشود. معمولا این عارضه در اثر اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا سایر مشکلات اسکلتی بروز میکند.
علل جلو بودن فک در کودکان
شلوغی دندانها یکی از دلایل رایج ناهماهنگی فک در کودکان است. از سایر دلایل موثر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ژنتیک
- کوچک بودن و ظرفیت اندک فک بالا یا پایین برای رویش دندانهای جدید
- از دست دادن زودهنگام دندانهای شیری
- آسیب به فک
- مکیدن مداوم شست یا استفاده طولانیمدت از پستانک
- استفاده از بطری شیر از سنین 2 سالگی به بعد
- فشار دادن زبان روی لثهها و دندانها
مزایای انجام به موقع درمان جلو بودن فک در کودکان
مطمئنا اگر کودک شما دندانهای نامرتبی داشته باشد و از جلو بودن فک بالا یا پایین رنج ببرد، نمیتواند به خوبی مسواک بزند یا نخ دندان بکشد.
در نتیجه به مرور دچار پوسیدگی دندان میشود.
درمان جلو بودن فک در کودکان میتواند دندانها را در موقعیتهای بهتری قرار دهد و به کودک شما لبخند زیباتری بدهد.
همچنین میتواند احتمال بروز مشکلات جویدن و مشکلات گفتاری را کاهش دهد. سایر مزایای درمان جلو بودن فک عبارتند از:
- احساس درد در استخوان فک را تسکین میدهد.
- از افتادن زودرس دندانها جلوگیری میکند.
- اعتماد به نفس کودک را افزایش میدهد.
راهکارهایی برای درمان جلو بودن فک در کودکان
عدم مراجعه برای درمان جلو بودن فک در کودکان، میتواند بر سلامت کودک تأثیر بگذارد و حتی در موارد جدی منجر به جراحی فک شود.
پس بهتر است روند درمان فرزند خود را به تعویق نیاندازید. در ادامه به رایجترین روشهای درمانی اشاره خواهیم کرد.
نصب بریس برای کودکان، یکی از رایجترین راههای درمان ناهماهنگی فک و دندانها است.
البته بریس به دو شکل ثابت و متحرک وجود دارد. معمولا دندانپزشک برحسب شدت نامرتب بودن دندانها و میزان جلو بودن فک در کودکان، سفارش ساخت یکی از آنها را به لابراتوآر میدهد.
البته قبل از قالبگیری از دندانها و فک برای ساخت بریس، ممکن است لازم باشد دندانپزشک یک یا چند عدد از دندانهای اضافی را بکشد تا فضای خالی برای جابهجایی دندانهای باقیمانده فراهم شود.
انواع بریس، از اعمال فشار برای تغییر موقعیت دندانها در طول زمان استفاده میکنند.
آنها حتی میتوانند به تدریج موقعیت فک را نیز تنظیم کنند. اصولا تنظیم فشار بریسهای مخصوص کودکان توسط دندانپزشک انجام میشود.
پس لازم است به صورت منظم مراجعه کنید. بسته به علت، آنها میتوانند به اصلاح بسیاری از دندانهای نامرتب در کودکان کمک کنند.
هنگامیکه بعد از گذشت 6 ماه تا 2 سال روند درمان ارتودنسی کامل شد، به کودک یک نگهدارنده داده میشود تا به حفظ لبخند جدید او کمک کند.
یکی دیگر از ابزارهای مورد استفاده برای درمان جلو بودن فک در کودکان، گسترشدهنده فک است.
این ابزار یک قاب سیمی است که به فک بالا متصل و هر روز با استفاده از یک کلید کوچک منبسط میشود.
طبق تجربه، روشی بدون درد و موثر برای بهبود آندربایت و شلوغی دندانهای فک بالا است.
در واقع با انبساط فک بالا، سطح آن را با فک پایین همسان میکند.
معمولا گسترشدهنده برای مدتی در داخل فک میماند تا از بازگشت دندانها به موقعیت قبلی خود جلوگیری کند.
جراحی فک
یکی از دلایل تاکید دندانپزشکان برای اصلاح سریع ناهماهنگی فک در کودکان با ارتودنسی، اجتناب از جراحی فک است.
اگرچه جراحی فک فقط برای موارد شدید استفاده میشود، اما نمیتوان عوارض جانبی آن را نادیده گرفت.
ممکن است لازم باشد این گزینه را برای فرزندتان در نظر بگیرید، اگر کیفیت زندگی او به طور قابل توجهی تحت تأثیر انحراف بیشازحد فک یا دندانها قرار گرفته باشد.
به عنوان مثال، میتوان به مشکل در نفس کشیدن، خوابیدن، خوردن و صحبت کردن اشاره کرد.
سخن آخر
بنابراین جلو بودن فک در کودکان میتواند دردناک باشد، بر سلامت دهان و دندان تأثیر بگذارد و اعتماد به نفس را کاهش دهد.
معمولا روند درمان آن شامل ارتودنسی و در مرحله بعد جراحی اصلاحی فک است.
مشورت با دندانپزشک متخصص ارتودنسی، اطلاعات دقیقتری در این زمینه در اختیار شما خواهد گذاشت.