علت خوب نشدن برفک دهان نوزاد معمولا به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهمترین دلیل آن، قطع زودهنگام درمان است. بسیاری از والدین وقتی علائم بهبود پیدا میکند، دارو را زودتر از موعد قطع می کنند، در حالیکه قارچ هنوز به طور کامل از بین نرفته است. یکی دیگر از دلایل مهم، آلودگی مجدد از طریق وسایلی مثل پستانک یا شیشه شیر است. اگر این وسایل به خوبی استریل نشوند، محیط مناسبی برای رشد مجدد قارچ خواهند بود.
عفونت قارچی در نوک سینه مادر هم می تواند باعث عود برفک در نوزاد شود، چون نوزاد با هر بار تغذیه، دوباره در معرض قارچ قرار می گیرد. همچنین اگر نوزاد یا مادر اخیرا آنتی بیوتیک مصرف کرده باشند، تعادل باکتری های مفید در بدن به هم می ریزد و قارچ فرصت رشد پیدا می کند. در نوزادانی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند (مثلا نوزادان نارس یا بیمار)، احتمال بهبود دیرتر یا عود برفک بیشتر است.
در بعضی موارد نادر، قارچ دهان ممکن است نسبت به دارو مقاوم شده باشد و نیاز به درمان متفاوت و تخصصی تری باشد. برای جلوگیری از این مشکل، باید درمان را کامل انجام داد، وسایل نوزاد را ضدعفونی کرد و در صورت نیاز، مادر نیز درمان شود.
دلایل رایج خوب نشدن برفک دهان نوزاد
برفک دهان نوزاد یا عفونت قارچی دهانی، معمولا با داروهای ضدقارچ درمان می شود، اما در برخی موارد ممکن است بهبودی حاصل نشود یا بیماری دوباره عود کند. دلایل زیادی برای خوب نشدن برفک دهان نوزاد وجود دارد که شایع ترین آنها به شرح زیر است:
یکی از دلایل اصلی، قطع زودهنگام دارو است. برخی والدین با مشاهده اولین نشانه های بهبود، دارو را قطع می کنند، در حالی که قارچ هنوز به طور کامل از بین نرفته است. همچنین، عفونت نوک سینه مادر می تواند منبع دائمی انتقال قارچ به نوزاد باشد، به خصوص در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند. در چنین مواردی، باید مادر نیز همزمان تحت درمان قرار گیرد. عدم استریل مناسب وسایل نوزاد مانند پستانک، شیشه شیر و دندان گیرها نیز می تواند منجر به عفونت مجدد شود.
همچنین اگر نوزاد یا مادر آنتی بیوتیک مصرف کرده باشند، تعادل طبیعی میکروبی بدن مختل می شود و زمینه برای رشد قارچ فراهم می شود. در نوزادان نارس یا دارای سیستم ایمنی ضعیف، بهبود برفک ممکن است با تاخیر صورت گیرد. در نهایت، در موارد نادر، ممکن است قارچ نسبت به دارو مقاوم باشد و نیاز به تغییر نوع درمان وجود داشته باشد.
درمان قطعی برفک دهان نوزاد
برای درمان قطعی برفک دهان نوزاد، رعایت چند نکته کلیدی بسیار ضروری است. اولین قدم، استفاده منظم از داروهای ضد قارچ است. پزشکان معمولا قطره یا ژل هایی مانند نیستاتین یا مایکونازول را تجویز میکنند که باید طبق دستور و تا پایان دوره درمان مصرف شوند، حتی اگر علائم زودتر برطرف شوند. یکی دیگر از نکات مهم، درمان همزمان مادر در صورت شیردهی است؛ چرا که اگر مادر دچار عفونت قارچی در نوک سینه باشد، ممکن است نوزاد دوباره به بیماری مبتلا شود.
همچنین ضدعفونی کامل وسایل دهانی نوزاد از جمله پستانک، شیشه شیر و دندان گیر با آب جوش یا بخار، به پیشگیری از عفونت مجدد کمک می کند. از طرفی، باید از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک پرهیز شود، زیرا این داروها می توانند تعادل طبیعی باکتری های مفید بدن را بر هم بزنند و شرایط را برای رشد قارچ فراهم کنند.
در نهایت، حفظ بهداشت دهان نوزاد حتی اگر هنوز دندان ندارد بسیار مهم است؛ تمیز کردن لثه ها و داخل دهان با گاز استریل مرطوب روزانه توصیه می شود. دکتر ساره نادعلیزاده، بهترین متخصص دندانپزشکی گودکان غرب تهران، همیشه بر اهمیت رعایت این نکات برای درمان کامل و جلوگیری از عود برفک دهان نوزاد تاکید دارند.
